Druga generacija
Pregled predavanja: Modul o sistemu Europske unije
Polaznice/i druge generacije Akademije političke pismenosti mladih u BiH imali su priliku tokom tri dana, od 23. do 25. aprila 2021. godine, da uče i razgovaraju o brojnim temama vezanim za Europsku uniju.
Modul su otvorila predavanja profesorice doktorice Nedžme Džananović Miraščija, sa Fakulteta političkih nauka u Sarajevu . Kao uvod u teme bilo je riječi o tome šta znamo ili ne znamo o EU, koje su nam asocijacije i pitanja koja nas najviše zanimaju. Kako bi se predavanja kontekstualizirala, prvo je dat historijat razvoja EU kroz šest decenija njenog postojanja, do danas. Detaljno se prošlo kroz institucije Europske unije i njihove nadležnosti, sastav, specifičnosti, djelovanje. Od profesorice su polaznice/i slušali o genezi razvoja EU zajednice, o ideološkim grupacijama i odborima unutar Europskog parlamenta, o imenovanjima i kredibilitetu kandidata/kinja za Europsku komisiju, o Sudu pravde EU. Posebno je bilo riječi o vanjskoj i sigurnosnoj politici EU, a polaznice/ke je dodatno zanimala politika proširenja EU. Cilj predavanja i diskusije je bio da razjasni osnovne pojmove, razloge i načine funkcioniranja EU i njenih politika, kako bi polaznice/i mogli bolje da razumiju EU politike i da imaju realna očekivanja od ovog sistema. Tokom predavanja diskutovalo se i o tome postoji li alternativa članstvu BiH u EU i zašto to nije samo pitanje političke odluke, te je postalo jasno da članstvo u EU zahtijeva ozbiljan i dugoročan angažman svih slojeva našeg društva. S obzirom na aktuelnu situaciju sa pandemijom, bilo je riječi i o tome kako je EU odgovorila na izazove koje je virus Covid19 izazvao – od zdravstva, preko solidarnosti do ekonomije.
Nakon ovog bloka predavanja, doc. dr Jasmin Hasić, sa Sarajevske škole za nauku i tehnologiju, polaznice/ke prvo upoznao sa osnovama pravnog sistema EU, pojmovima vezanim za demokratiju, kao i političkim osnovama proširenja i odnosa BiH i EU. Polaznici/e Akademije su imaju priliku da uče od stručnjaka koji je radio u Evropskom parlamentu, Ambasadi Bosne i Hercegovine u Briselu, te Centru za sigurnosne studije u Sarajevu, i koji je pred njih postavio pitanje o tome šta se sve može uraditi dok se čeka pridruživanje EU, kroz građanske inicijative, mini-udruživanja i ostale načine djelovanja. Kroz ovakav rad polaznici/e su mogli da dobiju konkretne ideje i nadograde svoje kapacitete za efektivno djelovanje u javnoj sferi.
Posljednjeg dana edukacije polaznici/e su bili podijeljeni po grupama i svaka od grupa je dobila zadatak da razvije ideju i korake kampanje za Europsku građansku inicijativu. Ovim praktičnim radom u grupama je moderirao Jasmin Hasić, a ovom poučnom vježbom, iz koje su proizašle 3 zanimljive ideje za kampanju, završen je modul koji je polaznicama i polaznicima dao znanja i alate za razumijevanje i snalaženje u političkom, ekonomskom i pravnom sistemu Europske unije.
Projekat Akademija političke pismenosti mladih u BiH realizuje se uz podršku Vlade Savezne Republike Njemačke.
Pregled predavanja u okviru modula Mladi i rodna ravnopravnost
Druga generacija polaznica i polaznika programa Akademija političke pismenosti mladih u BiH, koji već drugu godinu zaredom Akademija za žene organizuje uz podršku Vlade Savezne Republike Njemačke, tokom vikenda od 05. do 07. marta 2021. godine, imala je priliku da uči o različitim aspektima rodne ravnopravnosti od bh. stručnjakinja iz ove oblasti. Modul je započeo predavanjima prof. dr. Zilke Spahić Šiljak, profesorice rodnih studija na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Zenici, koja trenutno predaje i na Roehampton univerzitetu u Londonu. Tokom predavanja razgovaralo se i referiralo na sociološka određenja roda i rodne teorije, kratku povijest razvoja feminističke misli na Zapadu i Istoku, međunarodni instrumentarij ženskih ljudskih prava sa fokusom na CEDAW, Bečku deklaraciju i Pekinšku platformu za akciju. Pored toga, fokus je bio i na suvremenim formama patrijarhata, koje pogubno utiču na živote i žena i muškaraca jer umjesto partnerstva podstiču hijerarhijsku uspostavu rodnih odnosa. Narednog dana, Dželila Mulić-Čorbo, psihologinja, porodična sistemska psihoterapeutkinja, koja se bavi posljedicama rodno zasnovanog nasilja kroz rad u jednoj Sigurnoj kući, bavila se nizom problema i fenomena – nasilja, preko trauma do pokreta #NisiSama. Rodna dimenzija nasilja je učesnicima/ama predstavljena kroz radionicu koja je bila koncipirana kao iskustvena i interaktivna sa ciljem prepoznavanja svih oblika nasilja, načinima podrške za sebe i druge, sistemima podrške i prevencije, sa akcentom na psihičke oblike nasilja. Drugi dan modula je zaokružen predavanjima prof. dr. Zlatiborke Popov-Momčinović, vanredne profesorice političkih nauka na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Fokus predavanja i diskusije bili su usmjereni na razvoj ženskog pokreta i artikulaciju/e feminizma u Bosni i Hercegovini. Imajući u vidu patrijarhalnost bh. društva i preovladavajuće, iskrivljene percepcije da feminizam i aktivizam dolaze na naše prostore kroz forme donatorskih politika tokom i posebno nakon rata, bilo je veoma važno ukazati na kontiniutet borbe žena za poboljšanje vlastitog položaja i samodefiniciju u različitim periodima BiH i na različite oblike otpora, koje su pružale preovladavajućim patrijarhalnim narativima i praksama u posljednjih sto godina. Zlatiborka je istakla da se nada da će polaznici/e uvidjeti „ … važnost razumevanja ženskog aktivizma u različitim periodima i u današnjim okvirima imajući u vidu da je fokus javnosti često na institucionalizovanim mehanizmima rodne ravnopravnosti i na zastupljenost žena u formalnim političkim institucijama (vladama, parlamentima) i organizacijama (političkim partijama).“ Na kraju predavanja postalo je jasno da aktivisktinje i aktivisti kroz aktivizam u civilnom društvu s jedne strane utiču i nadziru ove formalne političke procese, a s druge strane stvaraju autonomne prostore za samodefiniciju i artikulaciju kroz svoj angažman. Trećeg dana trajanja modula, Aida Feraget, koja se bavi odnosima s javnostima (PR) i marketingom u BiH, ali je i poznata aktivistkinja, govorila je o pravima marginalizovanoih grupa u našem društvu, sa fokusom na LGBTI osobe. Predavanje je bilo bazirano na interaktivnom pristupu koji je imao za cilj da objasni koncepte prihvatanja ili životnog izbora u kontekstu prava LGBTQ osoba u BiH. Šta su stereotipi – a šta prava, te na koji način aktivno učešće u društvenim procesima predstavlja sve više obavezu svakog pojedinca i pojedinke i da li je zaista svaki glas važan. Kroz diskusiju došlo se upravo do onoga što je Aida i očekivala – više razumijevanja za procese društvenih promjena i kako svaka osoba može u svojoj zajednici pokretati emancipatorske procese.
U okviru narednog modula, koji će se organizovati tokom mjeseca aprila, biće riječi o pravilima, složenosti, zakonitostima i specifičnostima EU sistema.
VIDEO sa predavanja predavanja u okviru modula Mladi i rodna ravnopravnost.
