Pregled predavanja u okviru modula Mladi i rodna ravnopravnost

Druga generacija polaznica i polaznika programa Akademija političke pismenosti mladih u BiH, koji već drugu godinu zaredom Akademija za žene organizuje uz podršku Vlade Savezne Republike Njemačke, tokom vikenda od 05. do 07. marta 2021. godine, imala je priliku da uči o različitim aspektima rodne ravnopravnosti od bh. stručnjakinja iz ove oblasti. Modul je započeo predavanjima prof. dr. Zilke Spahić Šiljak, profesorice rodnih studija na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Zenici, koja trenutno predaje i na Roehampton univerzitetu u Londonu. Tokom predavanja razgovaralo se i referiralo na sociološka određenja roda i rodne teorije, kratku povijest razvoja feminističke misli na Zapadu i Istoku, međunarodni instrumentarij ženskih ljudskih prava sa fokusom na CEDAW, Bečku deklaraciju i Pekinšku platformu za akciju. Pored toga, fokus je bio i na suvremenim formama patrijarhata, koje pogubno utiču na živote i žena i muškaraca jer umjesto partnerstva podstiču hijerarhijsku uspostavu rodnih odnosa. Narednog dana, Dželila Mulić-Čorbo, psihologinja, porodična sistemska psihoterapeutkinja, koja se bavi posljedicama rodno zasnovanog nasilja kroz rad u jednoj Sigurnoj kući, bavila se nizom problema i fenomena – nasilja, preko trauma do pokreta #NisiSama. Rodna dimenzija nasilja je učesnicima/ama predstavljena kroz radionicu koja je bila koncipirana kao iskustvena i interaktivna sa ciljem prepoznavanja svih oblika nasilja, načinima podrške za sebe i druge, sistemima podrške i prevencije, sa akcentom na psihičke oblike nasilja. Drugi dan modula je zaokružen predavanjima prof. dr. Zlatiborke Popov-Momčinović,  vanredne profesorice političkih nauka na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Fokus predavanja i diskusije bili su usmjereni na razvoj ženskog pokreta i artikulaciju/e feminizma u Bosni i Hercegovini. Imajući u vidu patrijarhalnost bh. društva i preovladavajuće, iskrivljene percepcije da feminizam i aktivizam dolaze na naše prostore kroz forme donatorskih politika tokom i posebno nakon rata, bilo je veoma važno ukazati na kontiniutet borbe žena za poboljšanje vlastitog položaja i samodefiniciju u različitim periodima BiH i na različite oblike otpora, koje su pružale preovladavajućim patrijarhalnim narativima i praksama u posljednjih sto godina. Zlatiborka je istakla da se nada da će polaznici/e uvidjeti „ … važnost razumevanja ženskog aktivizma u različitim periodima i u današnjim okvirima imajući u vidu da je fokus javnosti često na institucionalizovanim mehanizmima rodne ravnopravnosti i na zastupljenost žena u formalnim političkim institucijama (vladama, parlamentima) i organizacijama (političkim partijama).“ Na kraju predavanja postalo je jasno da aktivisktinje i aktivisti kroz aktivizam u civilnom društvu s jedne strane utiču i nadziru ove formalne političke procese, a s druge strane stvaraju autonomne prostore za samodefiniciju i artikulaciju kroz svoj angažman. Trećeg dana trajanja modula, Aida Feraget, koja se bavi odnosima s javnostima (PR) i marketingom u BiH, ali je i poznata aktivistkinja, govorila je o pravima marginalizovanoih grupa u našem društvu, sa fokusom na LGBTI osobe. Predavanje je bilo bazirano na interaktivnom pristupu koji je imao za cilj da objasni koncepte prihvatanja ili životnog izbora u kontekstu prava LGBTQ osoba u BiH. Šta su stereotipi –  a šta prava,  te na koji način aktivno učešće u društvenim procesima predstavlja sve više obavezu svakog pojedinca i pojedinke i da li je zaista svaki glas važan. Kroz diskusiju došlo se upravo do onoga što je Aida i očekivala – više razumijevanja za procese društvenih promjena i kako svaka osoba može u svojoj zajednici pokretati emancipatorske procese.

U okviru narednog modula, koji će se organizovati tokom mjeseca aprila, biće riječi o pravilima, složenosti, zakonitostima i specifičnostima EU sistema.